Myśl pedagogiczna Jana Amosa Komeńskiego jako podłoże rozwoju humanistycznej orientacji w wychowaniu

Abstract

Humanistyczna orientacja pedagogiki zaznaczyła się na przełomie XIX i XX w. w założeniach koncepcji rozwijanych w ramach nurtu Nowego Wychowania oraz pedagogikach antyautorytarnej czy personalistycznej. Jej egzemplifikacją jest pedagogika humanistyczna, w której za główny cel oddziaływań przyjmuje się dobro wychowanka. Założenia humanistyczne leżą u podstaw współcześnie realizowanych pedagogii, ich istotność stała się bodźcem do określenia ich korzeni. Podstaw pedagogiki humanistycznej zwykło doszukiwać się w myśli filozoficznej Kanta, natomiast zamierzeniem autorki było sięgnięcie wstecz, do pedagogiki Jana Amosa Komeńskiego, uważanego za twórcę naukowych podwalin pedagogiki, i wskazanie w niej idei humanistycznych. W tym celu dokonano rekonstrukcji myśli pedagogicznej Komeńskiego pod kątem treści humanistycznych, a następnie poddano ją interpretacji w kontekście założeń pedagogiki humanistycznej. Pozwoliło to na wskazanie analogii przyjmowanych w obu pedagogikach.

The humanistic orientation of pedagogy was emphasized at the turn of 19th and 20th centurie In the Assumption of concepts developer within the Framework of the New School as well as in antiauthoritarian or personalistic pedagogies, its exemplification is humanistic pedagogy, in which the main purpose of impacts is the interest of the pupil. Humanistic assumptions are the basis for pedagogies implemented contemporarily. Significance of humanistic assumptions became an impetu for defining their roots. The foundations of humanistic pedagogy are usually fund In Kant’s philosophical thought, while the intention of the author was to reach back to the pedagogy of John Amos Comenius, regarded as the kreator of scientific foundation of pedagogical thought, and to extract a humanistic idea therefrom. For that purpose, pedagogical thought of Comenius was reconstructed for humanistic kontent and next interpreter in the of assumptions of humanistic pedagogy. This allowed for indicating analogies between assumptions prezent in both pedagogies.